Thuốc được chia làm 4 nhóm chính: danh mục thuốc thiết yếu, danh mục thuốc không kê đơn, danh mục thuốc kiểm soát đặc biệt và danh mục thuốc bị hạn chế. Trong đó, danh mục thuốc kiểm soát đặc biệt có thể nói là yêu cầu nghiêm ngặt nhất. Vì tác động của loại thuốc này rất nghiêm trọng, có thể khiến người dùng bị nghiện, bị ảnh hưởng phóng xạ,… Sử dụng thuốc nằm trong danh mục này cần tuân thủ nhiều quy định.
Nội dung bài viết
1. 10 nhóm thuốc của danh mục thuốc kiểm soát đặc biệt
- Thuốc gây nghiện;
- Thuốc hướng thần;
- Thuốc tiền chất;
- Thuốc có dạng phối hợp chứa thành phần gây nghiện;
- Thuốc có dạng phối hợp chứa thành phần hướng thần;
- Thuốc có dạng phối hợp chứa tiền chất;
- Thuốc phóng xạ;
- Nguyên liệu làm thuốc là chất hướng thần, tiền chất, chất gây nghiện hoặc chất phóng xạ dùng để làm thuốc;
- Thuốc độc và nguyên liệu chứa chất độc dùng làm thuốc;
- Thuốc và dược chất nằm trong danh mục bị cấm sử dụng ở một số ngành nghề, lĩnh vực.
>> Nếu là nhà thuốc, quầy thuốc, phong khám tư nhân,.. Bạn hãy TẠO TÀI KHOẢN để có thể:
- xem mức giá của 20.000 sản phẩm thuốc, thực phẩm chức năng
- Nhận được những chương trình ưu đãi, khuyến mãi hấp dẫn.
- Được đội chăm sóc khách hàng chủ động liên hệ, tư vấn và hỗ trợ
2. Quy định về bảo quản thuốc trong danh mục thuốc kiểm soát đặc biệt
Các quy định về bảo quản thuốc và nguyên liệu làm thuốc phải kiểm soát đặc biệt như sau:
- Thuốc và các nguyên liệu làm thuốc chứa chất gây nghiện, hướng thần, tiền chất phải bảo quản trong một khu vực riêng biệt, có tủ khóa chắc chắn, không được để lẫn lộn, chung đụng các loại thuốc và nguyên liệu làm thuốc khác.
- Thuốc dạng phối hợp chứa chất gây nghiện hoặc chất hướng thần, tiền chất để ở khu vực riêng biệt.
- Thuốc phóng xạ bảo quản tại kho hoặc tủ bảo quản phải có khóa chắc chắn, đảm bảo an ninh và vấn đề bức xạ, chống phơi nhiễm ra môi trường.
- Thuốc độc và nguyên liệu độc cũng phải tách riêng biệt với những loại thuốc khác, đặt gọn gàng, tránh nhầm lẫn và dễ dàng quan sát trong quá trình bảo quản.
- Các loại thuốc kiểm soát đặc biệt nằm trong tủ thuốc trực hay tủ thuốc cấp cứu thì phải được để ở ngăn tủ hoặc ô tủ riêng biệt và phải do điều dưỡng viên chăm giữ, chỉ lấy ra khi có y lệnh. Số lượng thuốc được bảo quản phải luôn được ghi chép, cập nhật. Khi điều dưỡng viên đổi ca trực thì phải bàn giao lại số lượng và sổ theo dõi thuốc cho người ở ca trực tiếp theo.
>> Nếu là nhà thuốc, quầy thuốc, phong khám tư nhân,.. Bạn hãy TẠO TÀI KHOẢN để có thể:
- xem mức giá của 20.000 sản phẩm thuốc, thực phẩm chức năng
- Nhận được những chương trình ưu đãi, khuyến mãi hấp dẫn.
- Được đội chăm sóc khách hàng chủ động liên hệ, tư vấn và hỗ trợ
3. Quy định về cấp phát, sử dụng và hủy thuốc
Đối với cơ sở cai nghiện bắt buộc hoặc điều trị nghiện bằng thuốc thay thế cho người nghiện chất dạng thuốc phiện, quy trình cấp phát và sử dụng thực hiện theo sau:
- Khoa điều trị và phòng khám tổng hợp khi muốn dùng những thuốc trong danh mục thuốc kiểm soát đặc biệt cho khoa, phòng khám của mình thì phải làm Phiếu lĩnh thuốc gây nghiện, thuốc tiền chất, thuốc hướng thần theo mẫu quy định sẵn.
- Bộ phận dược chịu trách nhiệm cấp phát thuốc cho các phòng khoa theo Phiếu lĩnh thuốc phải ghi chép lại quá trình bàn giao đầy đủ về số lượng xuất, nhập và tồn kho.
- Sau khi các phòng, khoa đề nghị cấp phát thuốc nhận được thuốc, người ở phòng khoa thực hiện nhiệm vụ nhận thuốc phải đối chiếu lại các thông tin: tên thuốc, hàm lượng, nồng độ, hạn sử dụng và số lượng thuốc.
- Các thuốc trong danh mục thuốc kiểm soát đặc biệt khi không sử dụng hết do bất cứ lý do nào thì đều phải làm đơn trả lại cho bộ phận dược. Trưởng bộ phận dược sau đó sẽ căn cứ vào từng điều kiện cụ thể để đưa ra quyết định tái sử dụng hoặc hủy bỏ. Bất cứ quyết định đều phải lập biên bản lưu trữ lại.
4. Quy định về giao nhận và vận chuyển danh mục thuốc phải kiểm soát đặc biệt
Việc giao nhận và vận chuyển thuốc kiểm soát đặc biệt có 2 yêu cầu.
Thứ nhất, yêu cầu đối với người vận chuyển và cơ sở vận chuyển thuốc:
- Người hoặc cơ sở có liên quan tới quá trình vận chuyển chất phóng xạ phải có giấy phép thực hiện công việc. Bên cạnh đó, người tham gia quá trình giao – nhận thuốc phải có chứng chỉ an toàn bức xạ đáp ứng quy định của Bộ Khoa học và Công nghệ.
- Người vận chuyển thuốc hoặc nguyên liệu chứa chất gây nghiện, hướng thần và tiền chất khi vận chuyển phải kèm theo giấy tờ tùy thân, văn bản phân công nhiệm vụ của người đứng đầu tại cơ sở đó và hóa đơn bán hàng (hoặc phiếu xuất kho) hợp lệ.
Thứ hai, yêu cầu đối với việc giao nhận và vận chuyển thuốc:
- Khi giao nhận các loại thuốc hoặc nguyên liệu làm thuốc chứa chất gây nghiện, tiền chất và chất hướng thần phải có Biên bản giao nhận được lập theo mẫu tại Phụ lục IX tại Thông tư số 20/2017/TT – BYT.
- Tiến hành kiểm tra thuốc dựa trên các thông tin: tên thuốc hay tên nguyên liệu phải kiểm soát đặc biệt, nồng độ và hàm lượng thuốc, số lượng, số lô, hạn sử dụng cùng với chất lượng của thuốc thông qua phán đoán. Sau khi hoàn thành khâu kiểm tra, ký và ghi rõ họ tên để xác nhận quá trình giao/ nhận vào chứng từ xuất/ nhập kho.
- Quá trình vận chuyển thuốc và nguyên liệu làm thuốc thuộc danh mục thuốc kiểm soát đặc biệt phải đảm bảo an toàn an ninh, tránh thất thoát.
Danh mục thuốc kiểm soát đặc biệt phải được sử dụng theo chỉ định của bác sĩ, không thể tùy ý sử dụng vì có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đối với sức khỏe của người bệnh. Để bảo đảm an toàn, mọi khâu từ sử dụng, hủy thuốc hay giao nhận thuốc kiểm soát đặc biệt đều phải tuân theo quy định của Bộ Y tế và pháp luật của Nhà nước. Mọi thắc mắc xin liên hệ tại website sanduocpham.vn hoặc Fanpage Sàn Dược Phẩm.